Dyrektywa SUP, nowe obowiązki
Aby zrozumieć temat dyrektywy SUP oraz ustawy Anty – Plastikowej należy odpowiedzieć sobie na pytanie czym są produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.
Produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych– chodzi o produkt w całości lub w części wykonany z tworzywa sztucznego oraz który nie został przeznaczony, zaprojektowany ani też wprowadzony do obrotu, aby osiągnąć w ramach jego cyklu życia wielokrotne użycie poprzez zwrócenie go celem powtórnego napełnienia lub użycia do tego samego celu, do którego był pierwotnie przeznaczony.
Zatem musisz pamiętać, że np. pojemnik na żywność wykonany z kartonu z powłoką lub wykładziną z tworzywa sztucznego przeznaczony do umieszczenia w nim posiłku na zimno lub na ciepło objęty jest przepisami ustawy Anty – Plastikowej. Zgodnie z Wytycznymi Komisji dotyczącymi produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych taki produkt wykonany jest częściowo z tworzyw sztucznych.
Zapamiętać należy najważniejsze, że ustawodawca nie przewiduje dolnego progu de minimis dotyczącego zawartości tworzyw sztucznych w produkcie jednorazowego użytku celem ustalenia, czy dany produkt jest objęty definicją produktu jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego czy też nie.
Single use plastics to unijna dyrektywa, mająca na celu wycofanie z użycia niektórych z produktów jednorazowych wykonanych z tworzyw sztucznych. To w konsekwencji oznacza ograniczenie użycia plastiku.
SUP powinien motywować producentów, importerów do poszukiwania nowych rozwiązań, z których wykonane mogą być produkty jednorazowego użytku także opakowania na żywność.
Czy Twój biznes obowiązuje dyrektywa SUP?
Dyrektywa single-use plastics w znaczący sposób wpływa na zakres obowiązków, które już dziś muszą realizować przedsiębiorcy.
Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 roku o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw weszła w życie z dniem 24 maja 2023 roku.
ZAPAMIĘTAJ! To bardzo istotne z punktu widzenia przepisów prawa
Rodzaje produktów z tworzyw sztucznych objęte przepisamy Dyrektywy SUP:
- Kubki na napoje, wraz z ich pokrywkami i wieczkami.,
- Pojemniki na żywność, w tym pudełka z pokrywkami lub bez, przeznaczone do umieszczania w nich żywności, która:
a) jest przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
b) zazwyczaj spożywana jest bezpośrednio z pojemnika,
c) jest gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzenie, gotowanie czy podgrzewanie.
Obowiązek rejestracji w BDO lub aktualizacji wpisu
Obowiązek ten dotyczy to nie tylko firm niezarejestrowanych w BDO, lecz również podmiotów, które uzyskały już wpis w rejestrze BDO i mają nadany numer rejestrowy. Wówczas Przedsiębiroca składa wniosek aktualizacyjny.
Wniosek rejestracyjny lub aktualizacyjny Przedsiębiorca winien złożyć do dnia
24 sierpnia 2023 roku za pośrednictwem indywidualnego konta w systemie BDO.
Jeśli do dnia dzisiejszego nie spełniłeś obowiązku rejestracyjnego lub aktualizacyjnego zrób to niezwłocznie.
Ewidencja nabytych i wydanych opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych
Nowelizacja ustawy wprowadziła nowy obowiązek dla przedsiębiorców. Chodzi o prowadzenie ewidencji nabytych i wydanych opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych dla przedsiębiorców z branży gastronomicznej oraz handlu detalicznego i hurtowego a także używających urządzeń vendingowych do pakowania i oferowania produktów w takich opakowaniach.
Ewidencja dotyczy opakowań na napoje i żywność. Jako, ze przepisy prawa w tym zakresie weszły w życie w dniu 24 maja 2023 roku, to w myśli zapisów ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej od dnia 24 maja 2023 roku przedsiebiorcy mają obowiązek prowadzenia takiej ewidencji.
Pamiętaj!
Informacje zawarte w ewidencji przechowuj przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, którego ewidencja dotyczy.
Jeśli przedsiębiorca zarządza więcej niż jedną jednostką gospodarczą musi prowadzić oddzielnie ewidencję dla każdej z nich.
Kary za brak ewidencji lub jej nierzetelne prowadzenie bądź nieprzechowywanie danych
Brak prowadzenia ewidencji, jej niewłaściwe prowadzenie lub nieprzechowywanie danych przez odpowiedni okres to w myśl przepisów administracyjna kara pieniężna w wysokości od 500,00 zł do 20 000,00 zł, nakładana przez wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej.
Pobranie opłaty konsumenckiej
Propozycje stawek dla kubków na napoje wynoszą 0,20 zł za sztukę (z pokrywką lub wieczkiem), z kolei dla pojemników na żywność – 0,25 zł za sztukę. Maksymalna wysokość opłaty za jedno opakowanie nie powinna przekraczać 1,00 zł.
Przedsiębiorcy, którzy zostali zobowiązani do pobrania opłaty od klientów końcowych, będą ją wpłacać na odrębny rachunek bankowy marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce pobrania opłaty, w terminie do 15 marca roku następnego po roku, w którym opłata została pobrana.
składania rocznych sprawozdań o produktach, opakowaniach i gospodarowaniu odpadami w systemie BDO.
Kary za brak pobrania opłaty
Przedsiębiorcy, którzy nie będą pobierali opłat od użytkowników końcowych, a do których są zobowiązani przepisami prawa, mogą zostać ukarani administracyjnie przez wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej karą pieniężną. Kara ta wynosi od 500,00 zł do 20 000,00 zł.
Z kolei marszałek województwa będzie odpowiedzialny za kontrolę wysokości i prawidłowości pobieranych opłat, a do tego celu będą mu przysługiwać uprawnienia organów podatkowych.
Zaniechanie obowiązku pobrania opłaty lub wniesienie jej w niższej wysokości może spowodować określenie przez marszałka województwa dodatkowej opłaty w drodze decyzji. Opłata wyniesie 50 proc. kwoty zaległej opłaty.
Opakowania alternatywne
Od 1 lipca 2024 roku Przedsiębiorca ma ustawowy obowiązek zapewnienia odbiorcy końcowemu dostępność w sprzedaży opakowań alternatywnych dla opakowań jednorazowych wykonanych w całości lub w części z tworzyw sztucznych. Mogą to być opakowania wielokrotnego użytku bądź też opakowania wykonane z innych materiałów, w tym oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.
Opakowania alternatywne to na przykład opakowania z pulpy roślinnej z trzciny cukrowej lub pulpy drzewnej. Dopuszczone są opakowania z tworzyw sztucznych wielokrotnego użytku, takie jak kubki na napoje wydawane za kaucją i napełniane ponownie.
Kontrole Inspekcji handlowej
Uprawnienia kontrolne wypełnienia obowiązków związanych z poborem opłaty od konsumentów a także zapewnienie opakowań alternetywnych ustawodawca nałozył na Inspekcję Handlową. Pierwsze kontrole rozpoczną sie już po 1 stycznia 2024 roku.
Złożenie sprawozdania poprzez bazę BDO
Do dnia 15 marca 2024 roku masz obowiązek po raz pierwszy złożyć sprawozdanie za rok 2023.
Nowe oznakowania
Rozporządzenie określa szczegółowe wymogi co do kształtu, koloru, rozmiaru oznakowania.
Hasło PLASTIC IN PRODUCT/PRODUKT ZAWIERA PLASTIK
ma podkreślić obecność tworzywa sztucznego w produkcie, aby uświadomić użytkownikowi konieczność jego odpowiedniej utylizacji po wykorzystaniu.
Nowe obowiązki w skrócie
PAMIĘTAJ!
Od tego dnia masz nowe obowiązki.
- 24 maja 2023 roku – od tego dnia masz obowiązek prowadzić ewidencję
- 24 sierpnia 2023 roku- do tego dnia powinieneś dokonać aktualizacji wpisu w BDO/rejestracji w BDO
- 1 stycznia 2024 roku- obowiązek ponoszenia opłat (w tym konsumenckiej, producenckiej, na kampanie edukacyjne)
- 15 marca 2024 obowiązek złożenia sprawozdania
- 1 lipca 2024 roku- obowiązek zapewnienia dostępności opakowań alternatywnych
- 1 stycznia 2025 roku- obowiązek zapewnienia określonej zawartości recyklatu w opakowaniu oraz osiągnięcie określonych poziomów selektywnej zbiórki odpadów.
Mając na uwadze zapisy dyrektywy SUP oraz ustawy Anty- Plastikowej wyróżnimy trzy typy przedsiębiorców.
- Pierwsi z nich to wprowadzający do obrotu produkty jednorazowe wykonane z tworzyw sztucznych – czyliprzedsiębiorca, który produkuje, importuje lub dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia takich produktów i wprowadza je do obrotu w Polsce.
- Drudzy to udostępniający produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych – czyli przedsiębiorca prowadzący lokal gastronomiczny, jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w których oferuje klientom produkty jednorazowego użytku wykonane z tworzyw sztucznych, w tym takie, które są opakowaniami. Dotyczy to opakowań na żywność oraz napoje.
- Trzeci z kolei to pakujący i oferujący za pomocą urządzenia vendingowego napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych – czyli przedsiębiorca pakujący i oferujący – za pomocą urządzenia vendingowego, w tym umieszczonego także w miejscach innych niż jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne – napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 6 do ustawy będących opakowaniami.
Jeśli jesteś jednym ze wskazanych powyżej przedsiębiorców powinieneś dokonać aktualizacji w BDO. Jeśli nie zrobiłeś tego do 24 sierpnia 2023 roku, zrób to jak najszybciej.
*Artykuł ma charakter informacyjny i ma na celu zwiększenie świadomości Przedsiębiorców w zakresie obowiązków prawnych związanych z Bazą Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami. Dążymy do tego, aby firmy działały zgodnie z przepisami prawa w zakresie ochrony środowiska i były świadome swoich obowiązków. Prawo do artykułu posiada firma Arbol Wspieramy Ochronę Środowiska.